sierpień 1983
40 lat temu, w sierpniu 1983 roku, do Europy trafiły automaty z kosmiczną strzelaniną Segi – Astron Belt. O ile w japońskich salonach gier tytuł ten był już dostępny od kilku miesięcy, o tyle w przypadku naszego kontynentu data ta jest warta odnotowania, gdyż była to pierwsza gra korzystająca z technologii LaserDisc, jaka trafiła do naszego regionu.
// screenshoty z serwisów The Dot Eaters oraz Museum of the Game
31 lipca 2013
Dawno temu, na przełomie 1994 i 1995 roku pojawiła się gra Rise of the Triad. Według pierwotnych założeń miała to być kontynuacja kultowego Wolfensteina 3D. Projekt został jednak porzucony przez id Software, a licencję przejęło Apogee Software.
Dokładnie 10 lat temu światło dzienne ujrzał natomiast remake o identycznym tytule, czasem dla odróżnienia określany: Rise of the Triad (2013). Tak się składa, że od dziś będziemy świętować podwójną rocznicę, gdyż do dystrybucji trafia właśnie remaster oryginału z lat 90-tych zatytułowany Rise of the Triad: Ludicrous Edition.
// screenshoty z Rise of the Triad (2013) ze sklepu Steam oraz serwisu MobyGames
lipiec 1983
40 lat temu Wyspy Brytyjskie podbił Manic Miner – platformówka na ZX Spectrum napisana przez Matthew Smitha i wydana przez Bug-Byte Software. Tak rozpoczęła się seria o przygodach górnika Willy’ego, która z czasem dorobiła się kilku mniej lub bardziej oficjalnych sequeli oraz licznych portów i remake’ów na wszelkie platformy. Zarówno autoryzowane: od 8-bitowych Atari, Commodore przez Amigę i GameBoy Advanced aż po Xboxa 360, jak również przeróbki zrobione przez fanów na: PC, Macintosh, Atari ST, Sony PlayStation, Nintendo 64 i wiele innych.
Bardzo dogłębną analizę Manic Miner i późniejszych sequeli Jet Set Willy przeprowadził Marcin M. Drews w artykule, który ukazał się w #74 numerze Pixela w rubryce Hall of Fame – Najlepsza Gra na Świecie, który w możecie nabyć w Sklepiku Pixela zarówno w PDFie, jaki i w wersji drukowanej. Do tej ostatniej dołączony jest komiks „Mój Przyjaciel Willy” autorstwa Bartka Kluski i Tomka Kleszcza z przygodami górnika.
// screenshoty z serwisu MobyGames
Od dziś możecie śledzić koyomi także na Instagramie, gdzie będę wrzucał treści nieco wykraczające poza tematykę bloga i fanpage’a. Te pozostaną miejscem poświęconym wyłącznie rocznicom i jubileuszom.
lipiec 1983
Mniej więcej 40 lat temu miała swój początek seria Bomberman. Pierwsza część ukazała się w lipcu 1983 roku na japońskie 8-bitowce (m.in MSX, Fujitsu FM-7, NEC PC-88 i Sharp X1) dzięki firmie Hudson Soft Company Ltd. Ta odsłona trafiła także do Europy – na komputerach ZX Spectrum została wydana pod tytułem Eric and the Floaters. W Polsce największą popularność zdobył Bomberman z 1990 roku, który na Amidze, Atari ST i pod DOSem ukazał się jako Dyna Blaster. Dziś marka jest w rękach Konami a najnowsza część Super Bomberman R 2 została zapowiedziana na wrzesień i ukaże się na wszystkie główne platformy.
// screenshoty z serwisu MobyGames
Tęsknicie za giełdami komputerowymi? Może zakupy przez internet są wygodniejsze a możliwość dokładnego obejrzenia sprzętu w elektromarketach ma niewątpliwe zalety, ale musicie przyznać, że cotygodniowe wyprawy po nowy sprzęt, gry lub programy użytkowe miały w latach 90-tych swój niewątpliwy urok. Niestety, u nas to już przeszłość i nawet comiesięczne warszawskie giełdy „pod GUSem” organizowane przez chłopaków z Retrowizji, czy też okazjonalne Giełdy Pixela odbywające się w czasie festiwalu Pixel Heaven nie wrócą nas do przeszłości. Czy to dobrze? Odpowiedź pozostawiam Wam.
Tymczasem, na świecie są jeszcze miejsca, gdzie zakup elektroniki odbywa się na zasadach podobnych do naszych rodzimych giełd komputerowych. Chiny jako jeden z największych i najludniejszych krajów planety pomieszczą wszystko. Mają oczywiście swój oddział Amazona, mają jeszcze prężniej działającą konkurencję (JingDong), mają swoje lokalne odpowiedniki Allegro, eBay’a czy AliExpress (TaoBao, TMall). Jednak nie zabiło to w żaden sposób małych prywatnych przedsiębiorców lokalnie sprzedających produkty konsumentom, którzy wolą dokładnie obejrzeć i dotknąć towar przed zakupem.
Wakacje spędziłem w mieście Nanning, stolicy prowincji Guangxi (PL: Kuangsi). I oczywiście jeden region nie odda obrazu całej Chińskiej Republiki Ludowej, ale z pewnością daje jego namiastkę. Miasto to odwiedzam regularnie od kilkunastu lat, pochodzi stąd moja żona i tu zamieszkuje cała jej rodzina. Odkąd pamiętam, po wszelkie zakupy elektroniczne zawsze chodziliśmy do Nannning Electronic Plaza (pełna nazwa w oryginale: 广西南宁电子科技广场). Jest to sześciokondygnacyjny budynek, w którym dostaniemy wszelkiego rodzaju elektronikę. Pierwsze piętro, najbardziej reprezentatywne, to przede wszystkim sklepy firmowe takich producentów jak: Lenovo, Dell, Asus, Acer, HP oferujące głównie laptopy, ale także: Sony, Canon i Nikon ze sprzętem fotograficznym. Dwie kolejne kondygnacje to przede wszystkim peryferia komputerowe i możliwość złożenia PC-ta w dowolnie wybranej konfiguracji. Tutaj także znajdziemy stoiska marek gamingowych takich jak: Asus ROG, MSI czy Zotac. Piętro czwarte to głównie telefony komórkowe, smartfony i tablety. Natomiast na dwóch ostatnich piętrach sporą część zajmują punkty serwisowe. Oprócz tego, na piątej kondygnacji znajdziemy dużo elektroniki przemysłowej: kamery do monitoringu, osprzęt sieciowy. Zaś na szóstej mamy do dyspozycji food-corner, gdzie możemy posmakować specyfików lokalnej kuchni.
Oczywiście na każdym piętrze znajdziemy też pojedyncze stanowiska oferujące różnego rodzaju drobne akcesoria: powerbanki, kable, ładowarki, karty pamięci, myszy, klawiatury, tusze do drukarek, oraz… czyste płyty CD i DVD (sic!). Za pierwszym razem, gdy byłem w Nanning E-Plaza gdzieś w okolicach 2010 roku było również kilku sprzedawców oferujących gry i użytki „w bardzo okazyjnych cenach”, ale w odróżnieniu od tego, co można było dostać na naszych giełdach, wszystko było ładnie popakowane w big boxy. Tych niestety już od pewnego czasu nie widzę. Ewidentnie dystrybucja elektroniczna dała się we znaki sprzedawcom oprogramowania. W całym budynku, wśród kilkudziesięciu a może i nawet kilkuset stoisk odnalazłem tylko jedno oferujące gry i konsole: głównie PlayStation i Switch, możecie je obejrzeć na jednym ze zdjęć. Natomiast Xboxy były dostępne w firmowym sklepie Microsoftu.
To by było na tyle, jeśli chodzi o wpisy wakacyjne. Jeszcze tym tygodniu wracamy z kolejną rocznicą.
// zdjęcia: archiwum prywatne
16 lipca 1973
Pół wieku temu Atari wypuściło swój drugi po Pongu automat arcade. Tym razem gra polegała na kierowaniu statkiem kosmicznym i omijaniu nadlatujących asteroid. Zadaniem graczy było dotarcie do górnej krawędzi ekranu zanim zrobi to siedzący obok przeciwnik. Poruszać się można było jedynie w kierunku pionowym a po kolizji z kosmicznymi skałami cały postęp szedł na marne i należało ponownie zacząć z dołu planszy. Space Race zapisał się w historii jako pierwsza gra wyścigowa a także pierwsza, której celem było przemieszczanie się przy jednoczesnym unikaniu nadlatujących przeszkód.
// screenshoty z Wikipedii oraz z serwisu MobyGames
15 lipca 1983
40 lat temu w Japonii zadebiutował Famicom. Pierwsza konsola stacjonarna od Nintendo, na zachodzie znana jako NES. Z ponad 60 milionami egzemplarzy (i z pewnością co najmniej drugim tyle nieoficjalnych klonów) do dziś zajmuje miejsce w Top 10 najlepiej sprzedających się konsol w historii. Wynik ten z pewnością pomógł osiągnąć niezwykle długi okres produkcji. Famicom zjeżdżał z taśm japońskich fabryk przez ponad 20 lat – ostatni egzemplarz złożono we wrześniu 2003. W tym czasie na całym świecie na dobre zadomowiło się PlayStation 2 a w Microsofcie pełną parą szły prace nad Xboksem 360.
O Famicomie, NESie, ich oficjalnych i nieoficjalnych kopiach, a także o grach na te wszystkie konsole napisano niezliczoną ilość artykułów a nawet książek. Dlatego, żeby się zbytnio nie powtarzać, ograniczę się do kilku ciekawostek. Ale nim to nastąpi, muszę zrobić drobną dygresję. Podczas ostatniego Pixel Heaven poznałem Dana Wooda, przesympatycznego brytyjczyka, który wraz z kolegami: Ravim Abbottem i Joem Foxem prowadzi podcast The Retro Hour. Ponieważ przesłuchałem już chyba wszystko z polskiego growego półświatka podcastowego, zacząłem nadrabiać odcinki zza Kanału La Manche. A trochę ich jest, bo wyspiarze nagrywają nieprzerwanie, co tydzień od 2016 roku. A co najważniejsze, tematyka retro rzadko kiedy się dezaktualizuje.
Gorąco polecam każdemu, jeśli tylko mowa Szekspira nie jest przeszkodą. Chłopaki mają przyjemne, radiowe głosy i w każdym odcinku wyciągają z różnych zakamarków internetu naprawdę ciekawe rzeczy. W 25-tym epizodzie pojawiło się kilka informacji dotyczących NESa przy okazji tego, że ktoś na Reddicie wygrzebał zdjęcie z młodości amerykańskiego rapera Nas, który w swoim pokoju miał konsolę Nintendo, wraz z robotem R.O.B. Dan i Ravi zauważyli, że Famicom wprowadził wiele rozwiązań, z których część przetrwała do dziś i co więcej, stała się standardem. Była to pierwsza konsola, której kontrolery zawierały D-Pada. Zapper natomiast to pierwszy lightgun, którego mogliśmy używać w zaciszu domowym. Wcześniej gry tego typu dostępne były wyłącznie w salonach gier.
Wracając natomiast do robota, R.O.B. czyli Robotic Operating Buddy był akcesorium do konsoli, wykorzystującym tę samą technologię co pistolety świetlne. W sumie powstały aż dwie gry dla Roba: Gyromite i Stack-Up. Jednak nie to było najważniejsze. Pamiętajmy, że 40 lat temu w Stanach Zjednoczonych wydarzył się wielki kryzys gier wideo. Wartość rynku w ciągu 2-3 lat spadła o 97%. Zapaść co prawda nie dotknęła w większym stopniu Japonii, ale wydarzenia po drugiej stronie Pacyfiku zdecydowanie blokowały Nintendo przed rozwojem. Amerykanie nie byli już zainteresowani graniem i niezwykle sceptycznie podchodzili do wszelkich nowinek związanych z tą rozrywką. Wtedy ktoś w biurze w Kyoto wpadł na pomysł, by R.O.B. był sprzedawany jako zabawka, do której NES miał być tylko dodatkiem. Dwa istniejące tytuły wykorzystujące Roba szybko się nudziły, więc dzieciaki wkrótce zaczęły się domagać nowych gier.
Robot niebawem został po cichu wycofany ze sprzedaży i w ogóle zaprzestano jego produkcji. Pozostała po nim jednak spora baza posiadaczy konsol, którzy na nowo zaczęli wykazywać zainteresowanie grami. Dzięki tej genialnej zagrywce Nintendo, R.O.B. często bywa nazywany koniem trojańskim marketingu. Mimo iż nie doczekaliśmy żadnej nowej wersji robota, często pojawia się on jako cameo lub grywalna postać w wielu grach od Nintendo.
// źródła zdjęć i ewentualne licencje po kliknięciu w szczegóły obrazka
14 lipca 1993
30 lat temu ukazał się Super Mario All-Stars na konsolę Super Nintendo (a właściwie na Super Famicom, gdyż tego dnia premiera miała miejsce w Japonii). Cartridge zawierał coś, co dzisiaj nazwalibyśmy remasterem wszystkich gier Super Mario wydanych na NESa:
Każda z części przygód braci hydraulików zawierała dokładnie to samo, jeśli chodzi o rozgrywkę, ten sam zestaw poziomów do przejścia. Jednak ulepszono w nich grafikę i dźwięk, jak również dodano opcję zapisu stanu gry.
// screenshoty z serwisu MobyGames
9 lipca 2013
10 lat temu ukazała się Dota 2, gra bez której ciężko byłoby dziś wyobrazić sobie scenę esportową. Co prawda pod względem ilości turniejów, graczy biorących w nich udział, czy też liczby oglądających zmagania zawodników, dzisiejszy jubilat ustępuje takim tytułom jak League of Legends, Fortnite, Valorant a nawet poczciwemu Counter-Strike’owi. Jednak Dota 2 zdecydowanie przoduje pod względem puli nagród w organizowanych wydarzeniach. Do niej należy także rekord wysokości wygranych w pojedynczym turnieju – w trakcie odbywającego się w październiku 2021 roku w Rumunii „The International 10” zawodnicy wrócili do domów z ponad 40 milionami dolarów. Co ciekawe, według portalu escharts.com gromadzącego wszelkie esportowe statystyki, zaledwie sześciu innym grom udało się zaoferować uczestnikom większą kwotę w sumie we wszystkich turniejach zorganizowanych w historii.
// screenshoty ze sklepu Steam, tapety z oficjalnej strony dota2.com
